2 grudnia 2016 r. Sejm przekazał Prezydentowi do podpisu uchwaloną dzień wcześniej ustawę wprowadzającą liczne zmiany w podatku od towarów i usług, których termin wejścia w życie został zaplanowany na dzień 1 stycznia 2017 r. Pośród nich znalazły się zmiany w stosowaniu mechanizmu odwrotnego obciążenia (reverse charge).
Odwrotne obciążenie dla usług budowlanych
Modyfikacji uległ m.in. przepis zobowiązujący do rozliczenia podatku VAT przez nabywcę usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisu zobowiązanymi do stosowania reverse charge będą nabywający usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych a także nabywający szeroko pojęte usługi budowlane. Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia jest, aby usługodawcą był podatnik podatku od towarów i usług (z wyjątkiem podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego), a usługobiorcą podatnik podatku od towarów i usług zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Usługi, do których będzie miał zastosowanie powyższy mechanizm, zostały szczegółowo wymienione w Załączniku nr 14 do ustawy. Można je podzielić na następujące grupy:
- roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków;
- roboty związane z budową dróg i mostów;
- roboty związane z budową rurociągów, linii wodociągowych, linii przesyłowych, elektrowni;
- roboty związane z wykonywaniem wszelkich instalacji;
- roboty związane z wykończeniem budynków.
Obowiązek stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia znajdzie zastosowanie w sytuacji, gdy usługodawca będzie świadczył usługi jako podwykonawca.
Ustawa nie definiuje jednak pojęcia „podwykonawcy”, co prawdopodobnie będzie powodowało liczne wątpliwości interpretacyjne. Teoretycznie w przypadku braku ustawowej definicji należałoby posłużyć się jego językowym znaczeniem. Zgodnie z nim podwykonawcą jest podmiot wykonujący prace na rzecz głównego wykonawcy. Życie gospodarcze jest jednak nieco bardziej skomplikowane. Problematyczne mogą być zatem sytuacje, w których określone usługi będą zakupione u wykonawcy, a następnie refakturowane na podmiot będący faktycznym odbiorcą usługi. Niejasne jest, czy w takim przypadku wykonawca również może zostać uznanym przez organy podatkowe za „podwykonawcę”, o którym mowa w przepisach ustawy. Niejasne jest też, czy zmiana wpłynie na rozliczenia konsorcjów lub kosztów kwalifikowanych w zamówieniach publicznych.
Przykładowe rozliczenie w przypadku świadczenia usług budowlanych przez podwykonawcę zawarliśmy na poniższym grafie.
Nabywca biżuterii rozliczy VAT należny
Wskutek uzupełnienia Załącznika nr 11 do ustawy mechanizmem odwrotnego obciążenia zostały objęte również towary takie jak: srebro, złoto (inne niż inwestycyjne), platyna (nieobrobiona plastycznie, w postaci półproduktu lub proszku), metale nieszlachetne, metale nieżelazne wraz z ich wyrobami oraz biżuteria. W rezultacie, jeśli dokonującym dostawy towarów wymienionych powyżej będzie podatnik podatku od towarów i usług (niepodlegający zwolnieniu podmiotowemu), natomiast nabywcą będzie podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a sama dostawa nie będzie podlegała zwolnieniu, zobowiązanym do rozliczenia podatku będzie nabywca.
Dostawa procesorów z limitem
Reverse charge zostanie także objęta dostawa procesorów wykonana w ramach jednolitej gospodarczo transakcji przekraczającej kwotę 20 000,00 zł. Za jednolitą gospodarczo transakcję uznaje się transakcję wykonaną w ramach jednej umowy, nawet jeżeli dokonana jest więcej niż jedna dostawa, na podstawie odrębnych zamówień dokumentowanych większą liczbą faktur. Podatnicy staną wobec obowiązku monitorowania wartości dostaw procesorów i zastosowania odwrotnego obciążenia w przypadku spełnienia warunków.
W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Piotrem LISSEM:
e-mail: ekspert@rsmpoland.pl
tel. +48 61 8515 766
fax +48 61 8515 786
