Ustawa ratyfikująca protokół między Polską a Holandią o zmianie Konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania podpisana przez prezydenta

Czas czytania: 5 minut.

Z artykułu dowiesz się, jak zmienią się regulacje Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Holandią, w kwestii m.in.:

• Zasad dotyczących ustalania rezydencji podatkowej,
• Definicji zakładu,
• Opodatkowania zysków uzyskanych ze sprzedaży udziałów lub akcji w spółkach nieruchomościowych.

Katarzyna SADOWSKA
Tax Supervisor w RSM Poland

Ada CIESIELSKA
Junior Tax Consultant w RSM Poland
 

23 listopada 2021 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ratyfikacji protokołu między Polską a Królestwem Niderlandów o zmianie umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Celem protokołu jest przede wszystkim uszczelnienie systemu podatkowego i przeciwdziałanie agresywnej optymalizacji. Warto zauważyć, że to właśnie Holandia często była wskazywana jako państwo sprzyjające tego typu procederom.

Konwencja w sprawie unikania podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Holandią została podpisana w Warszawie 13 lutego 2002 roku. Zmiany, które są właśnie wprowadzane, mają zaktualizować jej treść i dostosować ją do współczesnych realiów w relacjach między państwami i obowiązujących w obydwu krajach przepisów podatkowych.

Poza powyższym, postanowienia protokołu wprowadzają zmiany wynikające z projektu BEPS (Base Erosion and Profit Shifting) oraz są zasadniczo zgodne z najnowszymi postanowieniami Konwencji Wielostronnej (MLI) – co jest szczególnie istotne, gdyż Niderlandy nie wymieniły przedmiotowej umowy podatkowej jako objętej MLI. Pozostaje pytanie, czy podatnicy mogą uznać te zmiany za korzystne?

Klauzula transparentnego podmiotu

Protokół wprowadza zmianę mającą na celu stworzenie możliwości stosowania Konwencji także w odniesieniu do podmiotów transparentnych podatkowo. Ma to zapobiegać ich wykorzystywaniu w agresywnym planowaniu podatkowym oraz tworzeniu transparentnych spółek osobowych w celu omijania przepisów podatkowych.

Uszczegółowienie zasad dotyczących ustalania rezydencji podatkowej

Protokół zawiera również zmiany w zakresie ustalania rezydencji podatkowej podmiotów innych niż osoby fizyczne. Wprowadza on zasadę rozstrzygania wątpliwości dotyczących rezydencji podatkowej w drodze wzajemnego porozumienia. Kryteriami pomocnymi przy porozumiewaniu się obu państw mają być okoliczności takie jak miejsce faktycznego zarządu, miejsce utworzenia danego podmiotu bądź inne mające znaczenie czynniki. Wprowadzono także przepis, że w przypadku braku porozumienia organów w zakresie ustalenia rezydencji podatkowej danego podmiotu, podmiot ten nie będzie co do zasady uprawniony do korzyści podatkowych przewidzianych w Konwencji (np. zwolnień, czy obniżonych stawek podatku).

Uznawany fundusz emerytalny

Protokół wprowadza również pojęcie tzw. uznawanego funduszu emerytalnego oraz przyznaje mu określone przywileje podatkowe na gruncie Konwencji. Wśród nich znaleźć można m.in. 0% stawkę podatku od dywidend (jeżeli to właśnie taki podmiot jest ich rzeczywistym beneficjentem) oraz opodatkowanie odsetek wyłącznie w tym Państwie, w którym uznawany fundusz emerytalny posiada siedzibę (jeżeli jest on ich odbiorcą).

Definicja zakładu

Niezmieniona zostanie zasada, zgodnie z którą zakład to stała placówka, przez którą całkowicie lub w części prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa. W szczególności tyczy się to siedzib zarządu, filii, biur, fabryk, warsztatów, kopalni, źródeł ropy naftowej lub gazu, kamieniołomów lub każdego innego miejsca badania, rozwoju lub wydobywania zasobów naturalnych. Doprecyzowano jednak, że definicji tej nie spełnia prowadzenie określonej działalności (np. składowania zapasów lub utrzymywania zapasów dóbr), o ile ma to charakter wyłącznie przygotowawczy lub pomocniczy. Dotychczasowe przepisy przewidywały, że placówki wykonujące te czynności nie są zakładami, bez względu na swój charakter.

Zmiany mają na celu ograniczenie występowania nadużyć, a także dostosowanie konstrukcji prawnej zakładu do zmieniających się realiów gospodarczych.

Tzw. klauzula nieruchomościowa

Protokół między Polską a Holandią o zmianie Konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania przewiduje również uregulowanie kwestii opodatkowania zysków z przeniesienia własności akcji (udziałów) spółek i podobnych praw majątkowych w sytuacji, gdy wartość majątku takich podmiotów pochodzi głównie z nieruchomości.

W obecnym stanie prawnym zyski tego typu podlegają opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji podatkowej zbywcy spółki nieruchomościowej lub podmiotu innego typu. Protokół wprowadza możliwość opodatkowania przedmiotowych zysków przez umawiające się państwo rezydencji podatkowej osoby osiągającej takie zyski.

Będzie to możliwe wówczas, gdy w jakimkolwiek momencie, w okresie 365 dni, wartość akcji lub udziałów albo innych podobnych praw w podmiocie, którego dotyczy transakcja, pochodziła przynajmniej w 75% bezpośrednio lub pośrednio z majątku nieruchomego położonego na terytorium drugiego umawiającego się państwa. Oznacza to, że zyski tego rodzaju mogą być opodatkowane w państwie położenia nieruchomości, czyli być traktowane jako zyski ze sprzedaży nieruchomości, a nie jak zyski ze sprzedaży udziałów lub akcji.

Wprowadzenie klauzuli PPT

Protokół wprowadza do Konwencji tzw. klauzulę PPT (ang. principia purpose test), której celem, co do zasady, jest zagwarantowanie, aby przepisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania nie były wykorzystywane w agresywnym planowaniu podatkowym.

Wskutek wprowadzenia tej klauzuli ograniczona będzie możliwość korzystania z przywilejów podatkowych określonych w Konwencji. Nastąpi ona w sytuacji, gdy głównym celem lub jednym z głównych celów zawarcia transakcji lub utworzenia danej struktury, będzie uzyskanie korzyści, które są sprzeczne z przedmiotem lub celem odpowiednich postanowień umownych. W przypadku odmowy korzyści przewidzianej Konwencją, o ile dana osoba lub podmiot będą w dalszym ciągu zainteresowane przyznaniem jej takiej korzyści, będzie można złożyć do organu podatkowego stosowny wniosek o zrewidowanie tego stanowiska.

Od kiedy będą obowiązywać zmiany?

Zanim Protokół wejdzie w życie musi przejść proces ratyfikacji w obu państwach., a następnie Polska i Holandia muszą notyfikować się wzajemnie o przeprowadzeniu ratyfikacji, przy czym Niestety, możemy jeszcze na to poczekać, gdyż Holandia nie zakończyła jeszcze prac ustawodawczych. Wejście w życie protokołu nastąpi dopiero po otrzymaniu notyfikacji, a zmiany nim wprowadzone będą miały zastosowanie do lat podatkowych i czynności podlegających opodatkowaniu, które nastąpią 1 stycznia lub po tym dniu roku kalendarzowego następującego po roku, w którym protokół wejdzie w życie. Zmiany te będą zatem w rzeczywistości obowiązywać nie wcześniej niż od 1 stycznia 2023 r.

Podpisanie ustawy o ratyfikacji protokołu to rzeczywiście istotny krok w kierunku uszczelniania systemu podatkowego i wprowadzenia obecnie obowiązujących standardów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania do umowy z Holandią. Szczególnie uważnie zmianom powinny przyjrzeć się spółki nieruchomościowe oraz przedsiębiorstwa, które dotychczas, mimo takiego ryzyka, nie zidentyfikowały powstania zakładu na terenie drugiego z państw-stron Konwencji.