Pakiet repatriacji kapitału w Polskim Ładzie: przejściowy podatek dochodowy

Czas czytania: 5 minut.

Z artykułu dowiesz się:

• Kto będzie mógł skorzystać z ryczałtu przejściowego?
• Czym jest Rada do Spraw Repatriacji Kapitału?
• Jakie przewidziano zachęty do inwestowania na terytorium Polski lub innego kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego?

Paweł SZMAŃKOWSKI
Tax Supervisor w RSM Poland
 

Pakiet repatriacji kapitału jest jednym z filarów Polskiego Ładu i oferuje ciekawe rozwiązania podatkowe, które mają stworzyć korzystne warunki do inwestowania kapitału Polsce. Jednym z proponowanych narzędzi podatkowych jest tzw. „przejściowy ryczałt od dochodów”. Mechanizm ten ma zachęcać do ujawniania dochodów dotychczas nieopodatkowanych, oferując w zamian złagodzenie negatywnych skutków podatkowych wynikających z podjętych w przeszłości działań związanych z unikaniem opodatkowania.

Kiedy można zastosować ryczałt przejściowy?

Ryczał przejściowy dotyczy podatników i płatników – osób fizycznych, osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych – zainteresowanych ujawnieniem organom podatkowym dochodów wcześniej nieopodatkowanych lub wycofaniem się z podjętych działań optymalizacyjnych (również o zasięgu transgranicznym).

Inicjatywa ujawnienia nieopodatkowanych dochodów lub działań optymalizacyjnych będzie po stronie podatników i płatników. Będą oni mieli do końca marca 2023 r. czas na korektę dochodu, który nie został w pełni i uczciwie zadeklarowany do opodatkowania w Polsce.

Aby skorzystać z ryczałtu przejściowego, podmiot będzie zobowiązany do złożenia wniosku do właściwego urzędu skarbowego. Wniosek będzie podlegać opłacie w wysokości 1% dochodów, nie niższej niż 1 000 zł i nie wyższej niż 30 000 zł. Ryczałt będzie następnie podlegać wpłacie w ciągu 30 dni.

Przejściowy ryczałt dotyczyć będzie dochodów (przychodów), które nie zostały zadeklarowane w całości lub w części do opodatkowania w Polsce, w szczególności w związku z:

• nieujawnieniem w całości lub w części tych dochodów (przychodów),
• nieujawnieniem w całości lub w części źródła powstania tych dochodów (przychodów),
• przeniesieniem lub posiadaniem w jakiejkolwiek formie kapitału poza terytorium Polski (w tym w formie Zagranicznej Spółki Kontrolowanej),
• stosowaniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sposób niezgodny z ich celem,
• nierzeczywistą rezydencją podatkową,
• osiągnięciem innej korzyści podatkowej.

Korzyść podatkowa

Podatnik lub płatnik, który zdecyduje się na ujawnienia dochodów dotychczas nieopodatkowanych, będzie mógł liczyć na zapłatę niższego podatku oraz uniknięcie sankcji karno-skarbowych.

Stawka przejściowego ryczałtu od dochodów wynosić będzie 8% podstawy opodatkowania, którą stanowić będzie albo przychód pomniejszony o udokumentowane wydatki bezpośrednio związane z jego uzyskaniem, albo 25% wartości korzyści podatkowej lub też kapitału przeniesionego lub posiadanego poza terytorium Polski.

Które dochody wyłączono z ryczałtu przejściowego?

Ryczałt przejściowy nie będzie dotyczył wszystkich nieujawnionych dochodów. Jeżeli dochód powstał w wyniku popełnienia przestępstwa, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, o którym podmiot nie powiadomił właściwych organów w określonym terminie, podatnik nie będzie mógł skorzystać z ryczałtu.

Rada do Spraw Repatriacji Kapitału

Przed złożeniem wniosku do właściwego urzędu skarbowego, podatnik lub płatnik będzie mieć możliwość wystąpienia do powołanej przez Ministra Finansów Rady do Spraw Repatriacji Kapitału. Jest to nowopowstały organ, który będzie wydawał opinię na temat skutków podatkowych w przejściowym ryczałcie od dochodów. Ciekawym rozwiązaniem jest to, że w przypadku złożenia wniosku o opinię Rady przez pełnomocnika, dane podmiotu mogą zostać zanonimizowane.

Rada wyda opinię, w której oceni wystąpienie przesłanek opodatkowania dochodów ryczałtem przejściowym, ale nie odniesie się co do tego, czy dany dochód będzie wyłączony z możliwości skorzystania z ryczałtu przejściowego. Rada będzie mieć 2 miesiące na wydanie opinii. Wysokość opłaty za jej wydanie – wynosząca 50 tys. zł – niestety spowoduje jednak, że z tego mechanizmu skorzysta raczej niewielu zainteresowanych.

Jeżeli, po otrzymaniu opinii, podatnik zdecyduje się na złożenie wniosku o opodatkowanie przejściowym ryczałtem, to organ podatkowy weźmie ją pod uwagę w trakcie przeprowadzania czynności sprawdzających. W praktyce, opinia nie będzie jednak dla organów wiążąca oraz nie będzie posiadać mocy ochronnej równej np. interpretacji indywidualnej.

Nowa ulga inwestycyjna

Omawiane przepisy przewidują też ciekawe rozwiązanie dla tych podmiotów, które ujawniony dochód zainwestują na terytorium Polski lub innego kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Jeżeli podmiot, po zgłoszeniu dochodu nieujawnionego oraz zapłacie podatku, w ciągu następnego roku kalendarzowego dokona inwestycji o wartości odpowiadającej co najmniej wartości zgłoszonego dochodu, to będzie on uprawniony do pomniejszenia zobowiązania podatkowego należnego od dochodów uzyskanych z tych inwestycji o kwotę równą 30% przejściowego ryczałtu od dochodów. Pomniejszenia będzie można dokonać w roku podatkowym w którym dokonano inwestycji oraz w okresie kolejnych dwóch lat podatkowych.

Czy warto skorzystać z przejściowego podatku dochodowego?

Rozwiązanie proponowane przez Polski Ład jest ekstraordynaryjnym narzędziem fiskalnym. Do skorzystania z niego zachęca stosunkowo niska stawka podatku (którą można jeszcze dodatkowo obniżyć) oraz zwolnienie z odpowiedzialność karno-skarbowej, oferowane sprawcom przestępstw i wykroczeń skarbowych (w tym np. członkom zarządów spółek).

Ze względu na niską skuteczność polskich organów podatkowych, w wykrywaniu dochodów nieujawnionych, trudności, jakie niesie ze sobą określenie we wniosku kwoty dochodów nieujawnionych, fasadowy charakter opinii Rady do Spraw Repatriacji Kapitału, brak zaufania podatników i płatników do organów podatkowych oraz zagrożenie wielomiesięcznym (a może nawet wieloletnim) postępowaniem ws. nieujawnionych dochodów, trudno jest wyrokować, czy ryczałt przejściowy zyska popularność wśród podatników i płatników…

Powyższe przesłanki pozwalają jednak mieć na ten temat pewne przypuszczenia.