Audyt i Księgowość - strona 15

Przeprowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych to obowiązek wynikający z ustawy o rachunkowości. Zgodnie z jej zapisami jednostki są zobowiązane do przeprowadzenia na ostatni dzień roku obrotowego inwentaryzacji drogą spisu ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic, drogą otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostek stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic oraz drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.

Podczas badania sprawozdań finansowych za rok 2014 odniosłam wrażenie, że wprowadzenie Krajowego Standardu Rachunkowości nr 9 „Sprawozdanie z działalności” (dalej KSR 9) niewiele zmieniło w zakresie jakości sporządzanych sprawozdań z działalności. Nadal zdarza się, że sprawozdanie z działalności napisane jest na jednej stronie arkusza A4, opiera się tylko na dwuletnich danych finansowych lub informacjach przekopiowanych wprost ze sprawozdania finansowego, ewentualnie opatrzonych komentarzami „nastąpił wzrost/spadek o tyle i tyle”, bez jakichkolwiek bardziej szczegółowych wyjaśnień, co było przyczyną zanotowanych zmian. Oczywiście nie chodzi mi o to, żeby w sprawozdaniu z działalności ujawniać od razu tajemnice handlowe przedsiębiorstwa, ale oczekiwałabym po nim bardziej kompleksowych informacji, pozwalających wyrobić sobie zdanie o faktycznej kondycji przedsiębiorstwa.

Poza kwestiami dotyczącymi niewłaściwej prezentacji w bilansie oraz rachunku zysków i strat nierzadko spotyka się niedociągnięcia w kwestii rachunku przepływów pieniężnych, który jest istotnym punktem wyjścia dla analizy stopnia płynności finansowej jednostki oraz przepływu środków w przedsiębiorstwie. Zaniedbania zdarzają się również w odniesieniu do informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego, gdzie najczęstszym błędem jest brak stosownych ujawnień, w tym dotyczących zdarzeń gospodarczych, które w danym okresie nie mają swojego przełożenia na księgi rachunkowe, ale mogą mieć istotny wpływ w przyszłości.

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się nierozerwalnie z obowiązkiem prowadzenia księgowości firmy. Przedsiębiorca może prowadzić księgowość samodzielnie lub za pośrednictwem biura rachunkowego. Najczęściej spotykanym sposobem realizacji tego zobowiązania jest rozliczanie się w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej PKPiR), czyli tzw. uproszczonej księgowości. Drugim sposobem, wymagającym większych nakładów pracy i kosztowniejszym, jest prowadzenie pełnej księgowości. Warto więc wiedzieć, kto taką księgowość prowadzić musi i jak się do tego przygotować.

Doradca podatkowy jest po to, aby problemy podatkowe nigdy nie przesłoniły biznesu. W naszej pracy staramy się więc wspólnie z Klientem osiągnąć taki model funkcjonowania przedsiębiorstwa, żeby można było o nim powiedzieć: „business first”. Wszelkie analizy (także te dla celów controllingu) oraz księgowość i rozliczenia podatkowe powinny być zoptymalizowane, ale zdecydowanie pozostać w tle. Biznesu nie prowadzi się po to, aby móc sporządzić sprawozdanie finansowe albo zapłacić podatek. To są raczej zazwyczaj niemile widziane konsekwencje biznesowego sukcesu.

W dniu 23 września 2015 roku wejdzie w życie ustawa z dnia 23 lipca 2015 roku o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1333), która m.in. zmieniła wzorzec bilansu, rachunku zysków i strat oraz zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym dla innych jednostek niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji.

Art. 79 pkt. 4 Ustawy o rachunkowości wskazuje, że ten kto wbrew przepisom ustawy nie składa sprawozdania finansowego lub sprawozdania z działalności we właściwym rejestrze sądowym dokonuje przestępstwa, co skutkuje odpowiedzialnością karną: grzywną albo karą ograniczenia wolności. Sankcje za niezłożenie sprawozdania finansowego wynikają też z Kodeksu karnego skarbowego.

W dniu 1 kwietnia 2015 r. Komisja Nadzoru Audytowego (KNA), zatwierdzając odpowiednie uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (KRBR), przyjęła do stosowania w Polsce przez biegłych rewidentów i podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych, wydawane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej i Usług Atestacyjnych (ang. International Auditing and Assurance Standards Board, IAASB): Międzynarodowe Standardy Badania, Międzynarodowe Standardy Usług Przeglądu, Międzynarodowe Standardy Usług Atestacyjnych Innych niż Badania i Przeglądy Historycznych Informacji Finansowych, a także Międzynarodowy Standard Kontroli Jakości 1.

Transakcje gospodarcze zawierane przez podatników wymagają stosownej dokumentacji. W tym celu prowadzone są księgi podatkowe. Księgi podatkowe stanowią dowody księgowe, dlatego też powinny one przedstawiać obraz jednostki odpowiadający rzeczywistości. Jedynie rzetelne i niewadliwe księgi mogą stanowić dowód w przypadku postępowania podatkowego, toczącego się przed organami podatkowymi. 

Co jest korzystniejsze z punktu widzenia kosztów podatkowych: najem samochodu osobowego czy leasing operacyjny? Jakie znaczenie dla przedsiębiorcy – podatnika ma rodzaj zawartej umowy?