Transakcje łańcuchowe w VAT

Czym są transakcje łańcuchowe? 

Transakcje łańcuchowe to transakcje w ramach których kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru, przy czym pierwszy podmiot wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy. 

Tym, co wyróżnia transakcje łańcuchowe na tle innych, jest to, że fizycznie towar wydawany jest tylko raz (pierwszy podmiot wydaje go ostatniemu) natomiast na gruncie prawnym dochodzi do kilku dostaw, ponieważ każdy z uczestników transakcji (w określonym jej momencie) dysponuje towarem jako jego właściciel. 

Jak podatnik powinien ustalić miejsce dostawy towarów w przypadku transakcji łańcuchowych?

W praktyce gospodarczej szczególnie popularne są transakcje łańcuchowe dokonywane pomiędzy podmiotami z różnych państw Unii Europejskiej. Z uwagi na skomplikowane przepisy sposób opodatkowania takich transakcji rodzi jednak wiele wątpliwości.

W celu prawidłowego ustalenia sposobu opodatkowania konkretnej transakcji przedsiębiorcy każdorazowo muszą przeanalizować szczegółowe warunki dostawy. 

W przypadku transakcji łańcuchowej wysyłkę lub transport przyporządkowuje się wyłącznie jednej dostawie.

Jest to tzw. dostawa ruchoma, która, przy spełnieniu pozostałych warunków, może skorzystać ze stawki VAT 0%. Dostawy poprzedzające dostawę ruchomą opodatkowane są stawką krajową w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towaru, natomiast dostawy następujące po dostawie ruchomej są opodatkowane stawką krajową w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów. 

Aby podatnik zastosował prawidłowy sposób opodatkowania transakcji łańcuchowych kluczowe jest zatem właściwe określenie tego, która z dostaw w konkretnej transakcji jest dostawą ruchomą. Żeby zidentyfikować dostawę ruchomą należy z kolei ustalić który z podmiotów biorących udział w transakcji jest rzeczywiście odpowiedzialny za transgraniczny przewóz towarów (czyli który z podmiotów uczestniczących w transakcji łańcuchowej jest organizatorem transportu).  

Czy zagraniczny podmiot biorący udział w transakcji łańcuchowej ma obowiązek rejestracji VAT w Polsce? 

To, czy dany podmiot biorący udział w transakcji łańcuchowej ma obowiązek zarejestrowania się do VAT w Polsce, zależy od warunków danej transakcji. 

Firmy, które biorą udział w transakcjach łańcuchowych, każdorazowo powinny przeanalizować konkretne uzgodnienia dotyczące dostaw. Kwestia ta powinna zostać przeanalizowana z wyprzedzeniem: niedopełnienie obowiązku rejestracji w wymaganym przez prawo terminie może skutkować utratą prawa do zastosowania preferencyjnej stawki 0% VAT. 

Skorzystaj ze wsparcia ekspertów RSM Poland

Doradcy podatkowi RSM Poland, obsługujący klientów w języku polskim, angielskim i niemieckim, mają praktyczne doświadczenie w pracy z podmiotami realizującymi transakcje transgraniczne i w doradztwie dotyczącym transakcji łańcuchowych. Dzięki temu możemy zaoferować polskim i zagranicznym przedsiębiorcom kompleksowe wsparcie obejmujące pełną analizę zarówno rozliczeń, jak i ryzyk. 

W ramach naszej usługi rozliczania transakcji łańcuchowych:

• Analizujemy przeprowadzane transakcje – najpierw, badając działania korzystającego z naszych usług podmiotu, identyfikujemy potencjalne obszary ryzyka związanego z daną transakcją.
• Pomagamy wdrożyć odpowiednie działania – następnie nasi doradcy podatkowi wskazują rozwiązania pozwalające zachować zgodność rozliczeń z polskimi i międzynarodowymi przepisami oraz prawo do stosowania stawki VAT 0%.
• Optymalizujemy wykorzystywane procedury podatkowe – na koniec dzielimy się naszym doświadczeniem z zakresu usprawniania i porządkowania rozliczeń podatkowych, wspierając firmy we wdrożeniu rozwiązań oraz wewnętrznych procesów ułatwiających przeprowadzanie transakcji łańcuchowych.

Ponadto, jeżeli charakter działalności prowadzonej w Polsce skutkuje nałożeniem określonych obowiązków, oferujemy również kompleksowe wsparcie w ich prawidłowym wypełnieniu w ramach usługi VAT compliance. Zapraszamy do kontaktu!