Czas czytania 5 minut
Z artykułu dowiesz się:
- jakimi zasadami się kierować przy wycenie kryptowalut;
- jak rozpoznać skutki wyceny kryptoaktywów w sprawozdaniu finansowym?
Piotr STASZKIEWICZ
Audit Partner w RSM Poland
Całkiem niedawno opisałem rozpoznawanie i klasyfikowanie kryptowalut w bilansie. Dzisiaj, idąc za ciosem, omówię, jak wycenić te wirtualne aktywa w sprawozdaniu finansowym.
Wycena kryptowalut wg polskich zasad bilansowych
W ostatnim wpisie rekomendowałem ujęcie kryptoaktywów w pozycji Inne inwestycje. Oczywiście, należy mieć z tyłu głowy rozważania dotyczące odpowiedniej prezentacji, np. w pozycji wartości niematerialne i prawne. Szerzej na ten temat w artykule Kryptowaluta w bilansie. Zatem teraz warto powiedzieć kilka słów o wycenie innych inwestycji.
Zgodnie z art. 28 ust. 1 Ustawy o rachunkowości (Uor) inwestycje (krótkoterminowe) wycenia się wg:
- ceny (wartości) rynkowej albo
- ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, w zależności, która z nich jest niższa, albo
- wartości godziwej, dla których nie istnieje aktywny rynek.
Uor dopuszcza jeszcze wycenę krótkoterminowych inwestycji według skorygowanej ceny nabycia, jeżeli dla danego aktywa został określony termin wymagalności. Natomiast chcę zaznaczyć, iż w przypadku kryptoatywów nie będzie to możliwe.
Na bazie art. 35 ust. 3 Uor z kolei, skutki wyceny należy rozpoznawać w przychodach/kosztach finansowych.
Jak wycenić kryptowaluty zaliczone do inwestycji długoterminowych?
Kryptowaluty zaliczone do aktywów długoterminowych (inwestycji długoterminowych) należy wycenić zgodnie z art. 28 Uor wg:
- ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub
- wartości godziwej.
Skutki odpisu z tytułu utraty wartości prezentujemy w kosztach finansowych – aktualizacja aktywów finansowych.
W przypadku aktualizacji wyceny w wyniku zmiany wartości godziwej w zależności od tego, czy mamy do czynienia ze wzrostem wartości czy spadkiem ceny rynkowej poniżej ceny nabycia, aktywa te powinniśmy prezentować w następujący sposób:
- przy wzroście wartości – skutki prezentujemy w kapitałach, a w razie późniejszego spadku pomniejszamy kapitały aż do momentu zrównania się ceny rynkowej z ceną nabycia;
- przy spadku ceny rynkowej poniżej ceny nabycia – skutki wyceny prezentujemy w kosztach finansowych. W razie wzrostu ceny rynkowej następstwa kolejnej wyceny prezentujemy w przychodach finansowych (art. 35 ust. 4 Uor).
Jak MSSF definiuje wycenę kryptowaluty ?
W poprzednim wpisie przeanalizowałem dwie możliwości:
- rozpoznanie kryptowalut jako zapasy;
- rozpoznanie kryptowalut jako wartości niematerialne.
Zapasy zgodnie z przepisami MSR 2
Jeśli kryptowaluty są zaprezentowane jako zapasy lub aktywa przeznaczone do sprzedaży w toku prowadzonej działalności, należy wycenić je zgodnie z MSR 2, czyli jako niższą wartość spomiędzy ceny nabycia lub kosztu wytworzenia (1) albo wartości netto możliwej do realizacji (2). Wyjątkiem jest tu sytuacja, gdy przykładowo, działamy jako pośrednik. W tym przypadku należy wziąć pod uwagę fakt, iż handel kryptoaktywami na czyjś rachunek podlega odmiennej wycenie niż „zwykłe” zapasy.
Jeśli zatem kupujemy i sprzedajemy kryptoaktywa w krótkim czasie w celu osiągnięcia zysku na wahaniach cen lub na samej marży, to wycena takich zapasów odbywa się według wartości godziwej. Ponieważ MSR 2 nie reguluje kwestii wyceny wg wartości godziwej, w tym przypadku należy odnieść się do przepisów MSSF 13 – wycena wg wartości godziwej.
Jak wycenić kryptowaluty jako wartości niematerialne?
Jeśli nie mamy zamiaru sprzedawać kryptowalut, stosujemy przepisy MSR 38 – Aktywa niematerialne. W tym ujęciu, kryptoaktywa są aktywami niematerialnymi, możliwymi do zidentyfikowania, niepieniężnymi i nieposiadającym postaci fizycznej. Wycena początkowa odbywa się po cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, a po początkowym ujęciu - jak dla innych wartości niematerialnych oraz środków trwałych - (zgodnie z MSR 16) mamy dwie opcje:
- model oparty na cenie nabycia/koszcie wytworzenia z pomniejszeniem o narastające umorzenie i ewentualne odpisy aktualizujące;
- model oparty na wartości przeszacowanej, z uwzględnieniem wartości godziwej zaczerpniętej z aktywnego rynku (z pomocą przychodzi nam w tym podejściu ponownie MSSF 13). Więcej informacji w artykule o wartości przeszacowanej wg MSR 16.
Czy ciąg dalszy nastąpi?
Tematy związane z kryptowalutami jako aktywami przedsiębiorstw omówione w ostatnich dwóch wpisach obejmują zagadnienia zidentyfikowania i zaklasyfikowania (do konkretnej grupy w bilansie naszych kryptoaktywów), jak również wycenę i rozpoznanie jej skutków. Czy to już wszystko? Na pewno nie! Przecież możemy rozważać kwestię przeklasyfikowania, wyceny walutowej czy transakcji zbycia kryptowalut.
W razie pytań tego pokroju czy innych wątpliwości zachęcam do bezpośredniego kontaktu z nami!
