W artykule odpowiadamy na pytania:
- W jakich sytuacjach korekty cen transferowych mogą podlegać VAT?
- Jakich dowodów na wykonanie usług oraz ich niezbędność mogą żądać organy podatkowe od podatnika?
Na początku września 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok (C-726/23), który może mieć istotne znaczenie dla polskich podatników dokonujących transakcji z podmiotami powiązanymi. Choć sprawa dotyczyła rumuńskiej spółki zależnej, orzeczenie będzie mieć zastosowanie w całej Unii Europejskiej.
Spór z organami podatkowymi o korektę marży
W spór z organami podatkowymi, który doprowadził do wydania istotnego także dla polskich podatników wyroku, weszła rumuńska spółka zajmująca się handlem i wynajmem żurawi, będąca częścią międzynarodowej grupy. Jej belgijska spółka dominująca odpowiadała m.in. za usługi wsparcia takie jak poszukiwanie i pozyskiwanie dostawców.
Zgodnie z przeprowadzoną przez grupę analizą cen transferowych, marża operacyjna rumuńskiej spółki powinna mieścić się w określonym przedziale – co zostało zresztą zapisane w umowie między spółkami. W razie odchyleń podmioty powiązane przewidziały wystawianie odpowiednich faktur korygujących.
W latach 2011-2013 marża rumuńskiej spółki nie zmieściła się w ustalonym w ramach przyjętej polityki cen transferowych przedziale, dlatego spółka dominująca wystawiła takie właśnie korekty faktur. Belgijski podmiot nie naliczył na nich jednak VAT, choć wykazał faktury jako związane ze świadczeniem usług.
Rumuńska spółka zależna rozliczyła je różnie: część jako wewnątrzwspólnotowe nabycie usług, część jako transakcje poza VAT. Rumuńskie organy podatkowe zakwestionowały jednak takie podejście i odmówiły prawa do odliczenia podatku, wskazując jako powód brak dowodów potwierdzających rzeczywiste wykonanie usług oraz ich niezbędność dla transakcji podlegającej opodatkowaniu.
Sprawdź, jak możemy pomóc twojej firmie
Rozstrzygnięcie sporu przez TSUE
Unijny trybunał orzekł, że wynagrodzenie, które wyliczane jest według metody Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) i które koryguje marżę operacyjną spółki zależnej, należy traktować jako odpłatne świadczenie usług podlegające VAT (zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE).
Innymi słowy, faktury takie jak te, które zostały wystawione w ramach korekty przez belgijską spółkę dominującą, nie są neutralne podatkowo i mogą rodzić obowiązki w zakresie podatku VAT.
Dodatkowo TSUE wskazał, że organy podatkowe mogą żądać od podmiotów powiązanych nie tylko faktur, ale również innych dowodów potwierdzających faktyczne świadczenie usług. Warunkiem jest jednak, aby takie żądanie urzędników było „niezbędne i proporcjonalne do celu weryfikacji”.
Znaczenie praktyczne wyroku w sprawie korekt faktur podlegających VAT
Omówiony tu przez nas wyrok TSUE udowadnia, że korekty cen transferowych dokonywane w ramach grupy nie są jedynie neutralnym dostosowaniem i mogą być uznane za działania podlegające VAT. Orzeczenie jest przy tym nie tylko spójne z unijnym podejściem do VAT, ale rodzi też praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorstw rozliczających transakcje z podmiotami powiązanymi. Kluczowy wniosek jest bowiem jasny: korekta cen transferowych w grupie kapitałowej może oznaczać obowiązek rozliczenia VAT, więc przedsiębiorcy powinni dbać o gromadzenie pełnej dokumentacji potwierdzającej realizacje wykonywanych usług.
Aby być spokojnym i uniknąć kar warto więc korzystać ze wsparcia doradców podatkowych mających rozległe doświadczenie w rozliczaniu lokalnych i międzynarodowych transakcji. Specjaliści z zakresu VAT compliance i analizy cen transferowych nie tylko zadbają bowiem o to, aby firma wywiązała się odpowiednio się ze wszystkich obowiązków, ale też w razie potrzeby będą bronić przyjętych rozwiązań reprezentując spółkę przed organami podatkowymi.