Poland
Języki

Blog

Najczęstsze błędy w sprawozdaniach finansowych

17 listopada 2015

Najczęstsze błędy w sprawozdaniach finansowych

Choć sprawozdanie finansowe sporządzane jest nie rzadziej niż raz do roku, pojawiające się w nim błędy wynikają zarówno z uchybień mających miejsce w momencie jego sporządzania, jak również z nieprawidłowości powstałych na etapie rejestracji zdarzeń gospodarczych i stosowanych w przedsiębiorstwie zasad rachunkowości. Istota tych błędów może mieć znaczący wpływ na odbiór informacji przekazywanych w sprawozdaniu finansowym, które jest swoistą wizytówką każdej firmy. Rzetelne sprawozdanie finansowe buduje zaufanie i pewność u udziałowców i akcjonariuszy, ale także u wszystkich pozostałych zewnętrznych podmiotów, zainteresowanych kondycją przedsiębiorstwa. Zważywszy na obszerny charakter tematu, przybliżę Państwu jedynie najczęściej spotykane nieprawidłowości związane ze sporządzaniem sprawozdań finansowych.

Z analizy poszczególnych pozycji bilansowych wynika, że najpowszechniejsze błędy w sprawozdaniach obejmują:

  • Przyjmowanie stawek podatkowych jako faktycznych stóp amortyzacji bez uwzględniania ekonomicznego okresu użytkowania oraz okresowego weryfikowania stopnia zużycia aktywów;
  • Brak analizy zawartych umów leasingu pod kątem spełniania warunków leasingu finansowego zgodnie z art. 3 ust. 4 Ustawy o rachunkowości w przypadku jednostek, których sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowemu badaniu i które w myśl art. 3 ust. 6 powyższej ustawy nie mogą korzystać z uproszczenia, pozwalającego na kwalifikowanie umów zgodnie z przepisami podatkowymi, co skutkuje koniecznością zaliczenia środka trwałego do aktywów trwałych korzystającego (przy czym warto zauważyć, że znaczna ilość zawieranych umów leasingu finansowego jest w myśl art. 4 ust. 1 przesłanką do wykazywania ich w środkach trwałych korzystającego także w jednostkach, których taki obowiązek na podstawie wcześniej wspomnianych przepisów nie dotyczy);
  • Niepoprawne zakwalifikowanie środków trwałych przeznaczonych na potrzeby działalności podstawowej oraz działalności inwestycyjnej (w tym także stosownego podziału w ramach jednego obiektu), skutkujące, poza błędną prezentacją, niewłaściwym modelem wyceny;
  • Niedokonanie odpisów aktualizujących aktywa trwałe w przypadku utraty ich wartości, w tym środków trwałych, które nie przynoszą już korzyści ekonomicznych, a także aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, jeżeli przewiduje się, że zostanie poniesiona strata podatkowa lub też osiągnięty zysk podatkowy, ale nie na tyle wysoki, aby istniała możliwość skorzystania z tych aktywów;
  • Brak przeanalizowania wartości zapasów pod kątem możliwej do uzyskania po dniu bilansowym ceny sprzedaży netto, a w rezultacie niedokonanie stosownego odpisu aktualizującego wartość tych aktywów;
  • Nieujawnienie instrumentów finansowych nabytych przede wszystkim celem zabezpieczenia przyszłych przepływów środków pieniężnych najczęściej z transakcji walutowych, będące często skutkiem słabego przepływu informacji pomiędzy służbami finansowo-księgowymi oraz kadrą zarządzającą, co w rezultacie prowadzi do braku rozpoznania wartości początkowej aktywów i zobowiązań finansowych już na dzień zawarcia samego kontraktu, ale także jego wyceny na przełomie roku;
  • Brak oszacowania i ustalenia rezerw w myśl zasady ostrożności nakazującej utworzenie ich na znane jednostce ryzyko, oraz zasady współmierności przychodów i kosztów, odnoszącej się do kosztów dotyczących danego okresu, które jeszcze nie zostały poniesione, czego przykładem jest m.in. rezerwa urlopowa – pomimo że pracownicy mają możliwość wykorzystania zaległych urlopów za dany rok do 30 września kolejnego roku kalendarzowego, jednostki zobligowane są do ustalenia kwoty rezerwy urlopowej;
  • Pominięcie naliczenia odsetek od zobowiązań finansowych.

Powyższe z wymienionych stanowią tylko część błędów, jakie pojawiają się w sprawozdaniach finansowych. Poza kwestiami dotyczącymi niewłaściwej prezentacji w bilansie oraz rachunku zysków i strat nierzadko spotyka się niedociągnięcia w kwestii rachunku przepływów pieniężnych, który jest istotnym punktem wyjścia dla analizy stopnia płynności finansowej jednostki oraz przepływu środków w przedsiębiorstwie. Zaniedbania zdarzają się również w odniesieniu do informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego, gdzie najczęstszym błędem jest brak stosownych ujawnień, w tym dotyczących zdarzeń gospodarczych, które w danym okresie nie mają swojego przełożenia na księgi rachunkowe, ale mogą mieć istotny wpływ w przyszłości.

Autor

Accounting Assistant

Powiązane usługi

Newsletter