Jak wygenerować plik JPK CIT i gdzie szukać znaczników JPK?

W artykule odpowiadamy na pytania:

• Co się wykazuje w JPK CIT?
• Czym są znaczniki JPK?
• Jak wdrożyć raportowanie JPK CIT w firmie?

Jednolity Plik Kontrolny CIT, czyli elektroniczna forma dostarczania danych dotyczących polskich rozliczeń podatkowych, służy zwiększeniu transparentności podatników. Choć jednym z zalet takiego rozwiązania jest uproszczenie części obowiązujących w firmach i urzędach procesów, to przedsiębiorcy muszą pamiętać, że taka standaryzacja raportowania pozwala organom skarbowym szybciej analizować dane i łatwiej wykrywać błędy, co może przyczynić się do większej liczby kontroli podatkowych. Jak zatem właściwie wygenerować plik JPK i uniknąć kar oraz wizyt skarbówki?

Czym jest Jednolity Plik Kontrolny JPK CIT i dlaczego został wprowadzony?

JPK CIT to ustandaryzowany system raportowania podatkowego, który umożliwia polskiej administracji podatkowej dostęp do szczegółowych danych księgowych podatników. System składa się z dwóch kluczowych struktur: JPK_KR_PD oraz JPK_ST_KR.

Wdrożenie JPK CIT ma na celu:

• uszczelnienie polskiego systemu podatkowego,
• automatyzację kontroli podatkowych,
• usprawnienie procesu typowania podmiotów do kontroli.

Dodatkowe dane wykorzystywane przez struktury JPK_KR_PD i JPK_ST_KR

JPK_KR_PD, czyli rozszerzona księga rachunkowa

Schema JPK_KR_PD wzbogaca wykorzystywaną do tej pory strukturę – JPK_KR – o informacje niezbędne do rozliczenia podatku dochodowego. Zmodyfikowany plik obejmuje:

• dane identyfikacyjne – czyli informacje o podatniku, okresie raportowania i dane dotyczące stosowania CIT estońskiego,
• znaczniki kont (znaczniki JPK) – obejmujące wykaz wszystkich kont księgowych, wraz z odpowiednimi klasyfikatorami,
• zapisy księgowe – w formie kompletnego dziennika operacji gospodarczych,
• zestawienie obrotów i sald – a więc podsumowanie stanów na kontach księgowych,
• dane kontrahentów – czyli lista podmiotów współpracujących z podatnikiem,
• numery faktur wystawionych w KSeF – element ten będzie niezbędny po wdrożeniu w Polsce obowiązkowych faktur ustrukturyzowanych
• wskazanie kont podatkowych i niepodatkowych.

JPK_ST_KR, czyli ewidencja środków trwałych

Schema JPK_ST_KR to nowa struktura, która służy do raportowania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Jej głównymi komponentami są:

• dane identyfikacyjne – tak, jak w przypadku JPK_KR_PD, są to informacje o podatniku i okresie raportowania,
• ewidencja środków trwałych – czyli szczegółowy rejestr wszystkich aktywów trwałych,
• symbole klasyfikacji – jest to spis oznaczeń zgodnych z klasyfikacją środków trwałych,
• tabela amortyzacji – zebrane kompleksowo informacje o odpisach amortyzacyjnych,
• spis operacji na środkach trwałych – a więc dane dotyczące transakcji nabycia, zbycia i przeprowadzonych likwidacji.

Znaczniki JPK CIT: kluczowy element nowego systemu

Znaczniki JPK wyjaśnia i reguluje Rozporządzenie z 16 sierpnia 2024 r., dotyczące dodatkowych danych, które należy uwzględnić w księgach rachunkowych zgodnych z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2024, poz. 1314). 

Dokument ten wprowadza wymóg stosowania znaczników identyfikujących konta księgowe i ułatwiających ich klasyfikację oraz analizę. Kody te umożliwiają administracji podatkowej mapowanie planów kont podatników, zaś służący do tego celu słownik znaczników został podzielony na 7 kategorii:

• banki,
• zakłady ubezpieczeń,
• organizacje pożytku publicznego,
• fundusze inwestycyjne,
• domy maklerskie,
• spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
• pozostałe jednostki.

Większość prowadzących biznes w Polsce podatników do przygotowania Jednolitego Pliku Kontrolnego będzie wykorzystywać znaczniki JPK zebrane w ostatniej kategorii („Pozostałe jednostki”), czyli w załączniku nr 7 do wspomnianego wcześniej rozporządzenia.

Co ważne, podatnicy sporządzający sprawozdania zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej otrzymują czasowe zwolnienie z obowiązku uzupełniania znaczników w pierwszym roku raportowania JPK CIT.

Przyszłość raportowania podatkowego

JPK CIT to fundamentalna zmiana w podejściu do raportowania podatkowego w Polsce, sygnalizująca wyraźnie przejście ku bardziej zdigitalizowanej i zautomatyzowanej formie zarządzania systemem podatkowym.

Nie ma wątpliwości, że przedsiębiorstwa, które już dziś podejmą strategiczne działania przygotowawcze, zyskają przewagę konkurencyjną. Inwestycja w odpowiednie systemy i procesy nie tylko zapewni zgodność z nowymi wymogami, ale także przygotuje organizację na przyszłe zmiany regulacyjne oraz pozwoli w pełni wykorzystać potencjał nowoczesnego raportowania podatkowego.