W artykule odpowiadamy na pytania:
- Od kiedy e-Doręczenia są obowiązkowe?
- Kto musi stosować e-Doręczenia?
- Czy skargę do sądu można złożyć za pośrednictwem e-Doręczeń?
e-Doręczenia miały uprościć kontakty obywateli z urzędami. Jak się jednak okazało, stały się źródłem chaosu oraz nieporozumień. Skarbówka, choć zachęca podatników do stosowania tego kanału komunikacji, to jednocześnie domaga się odrzucania skarg na decyzje lub interpretacje, składanych przez podatników za pośrednictwem e-Doręczeń. Takiej praktyce stanowczo sprzeciwił się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, nazywając ją „proceduralną pułapką”.
e-Doręczenia: legislacyjny chaos
Od 1 stycznia 2025 r. obowiązek korzystania z e-Doręczeń dotyczy podmiotów publicznych i osób wykonujących zawody zaufania publicznego. Natomiast od 1 kwietnia 2025 r. obowiązkiem tym objęci zostali wszyscy przedsiębiorcy zarejestrowani w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz podmioty prowadzące działalność gospodarczą (np. stowarzyszenia i fundacje). Od 1 lipca 2025 r. e-Doręczenia stosować muszą także podmioty wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Problem polega na tym, że zgodnie z ustawą o doręczeniach elektronicznych, sądy i trybunały będą objęte obowiązkiem stosowania e-Doręczeń dopiero od 1 października 2029 r. Według obecnie obowiązujących przepisów skargę wnosi się za pośrednictwem tego samego organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania stanowi przedmiot skargi. Skarga wnoszona w formie elektronicznej powinna zostać wniesiona przy wykorzystaniu powszechnie dostępnego systemu teleinformatycznego, którym, według przepisów, jest wyłącznie e-PUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 147 ust. 2 ustawy o doręczeniach elektronicznych, do końca 2025 r. doręczenie korespondencji nadawanej przez osobę fizyczną w ramach usługi udostępnionej w ePUAP jest równoważne w skutkach prawnych z doręczeniem przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego. Niektórzy podatnicy uznają więc, że reguła ta działa w drugą stronę i traktują skargi wysyłane przez e-Doręczenia na równi z tymi wysyłanymi przez ePUAP.
Sprawdź, jak możemy pomóc twojej firmie
WSA ostro o „podatkowej pułapce”
Niestety, w takich okolicznościach fiskus domaga się odrzucania skarg wysyłanych przez podatników przez e-Doręczenia, uznając, że skargi takie powinny zostać odrzucone już na wstępie, ze względów formalnych.
Taką praktykę skarbówki, w wyroku z 11 czerwca 2025 r. o sygn. akt III SA/Wa 778/25, skrytykował WSA w Warszawie.
Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który zwrócił się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o interpretację. Całą korespondencję z fiskusem prowadził, zgodnie z obowiązującymi przepisami, korzystając z usługi e-Doręczeń. Po otrzymaniu negatywnej interpretacji, postanowił ją zaskarżyć.
Ponieważ zgodnie z przepisami skargę do sądu zobowiązany był wnieść za pośrednictwem tego samego organu, do którego dotychczas wysyłał i od którego odbierał korespondencję za pośrednictwem e-Doręczeń, naturalnym wydawało mu się, że skargę również może złożyć, korzystając z tego kanału komunikacji. Niestety, napotkał na administracyjny mur: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że przedsiębiorca nie miał prawa złożyć skargi przez e-Doręczenia i domagał się odrzucenia skargi z przyczyn formalnych. Gdyby sąd zgodził się z tym stanowiskiem, skargi w ogóle nie trzeba byłoby rozpatrywać w kontekście zarzutów merytorycznych.
Na szczęście dla podatnika WSA w Warszawie stwierdził, że obecnie obowiązujące przepisy są na tyle niejednoznaczne, że podatnicy nie mają klarownego komunikatu, z którego systemu doręczeń należy korzystać i do kiedy. Zdaniem WSA odrzucenie skargi tylko dlatego, że podatnik skorzystał z innego systemu, niż ePUAP, byłoby pozbawieniem podatnika prawa do sądu. Sąd zwrócił również uwagę na to, że ustawodawca promował system e-Doręczeń i zachęcał podatników do korzystania z tego kanału komunikacji. Sytuacja, w której skorzystanie z e-Doręczeń dyskwalifikowałoby skuteczność skargi wnoszonej do sądu, byłaby zdaniem sądu niezgodna z zasadami państwa prawa.
Niejednolita linia orzecznicza
Wyrok WSA w Warszawie nie jest jedynym wyrokiem dotyczącym e-Doręczeń korzystnym dla podatników.
Podobne poglądy zaprezentował WSA w Gdańsku w wyrokach z 17 lipca 2025 r., sygn. akt III SA/Gd 189/25 i III SA/Gd 190/25 oraz z 16 lipca 2025 r., sygn. akt I SA/Gd 302/25, a także WSA w Lublinie w wyroku z 4 czerwca 2025 r., sygn. akt I SA/Lu 88/25.
Stanowi to zmianę w linii orzeczniczej, która wcześniej była dla podatników niekorzystna. Z całą pewnością można stwierdzić, że podatnik, który całą komunikację z urzędem prowadził przez e-Doręczenia, nie może być karany za to, że użył tego samego kanału do złożenia skargi, dlatego też warto walczyć o swoje prawa.