MDR: definicja kryterium głównej korzyści

Czas czytania: 3 minuty.

Kryterium głównej korzyści jest istotnym elementem w przypadku raportowania schematów podatkowych (MDR) w których mamy do czynienia z ogólnymi cechami rozpoznawczymi. Zgodnie z regulacjami Ordynacji podatkowej, jeśli kryterium głównej korzyści nie będzie spełnione, to nie możemy mówić o zaistnieniu schematu podatkowego – nawet w sytuacji, w której uzgodnienie spełnia którąś z ogólnych cech rozpoznawczych. Czym jest zatem kryterium głównej korzyści i jak je zweryfikować?

Co to jest kryterium głównej korzyści?

Kryterium głównej korzyści jest spełnione, jeżeli – na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów – możemy przyjąć, że podmiot, działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami, innymi, niż osiągnięcie korzyści podatkowej, mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania; taki, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej (rozsądnie oczekiwanej lub wynikającej z wykonania uzgodnienia), a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia.

Oznacza to, że kryterium głównej korzyści będzie spełnione, jeżeli jednocześnie istnieją trzy przesłanki:

• wybrany przez podatnika sposób postępowania wiąże się uzyskaniem korzyści podatkowej,
• uzyskanie korzyści podatkowej było znacznym (lub głównym) powodem wybrania danego sposobu postępowania,
• istnieje alternatywna droga postępowania, która prowadzi do uzyskania takich samych rezultatów ekonomicznych/gospodarczych, przy jednoczesnym braku korzyści podatkowych.

W tym kontekście istotne jest również w jaki sposób należy rozumieć korzyść podatkową. Zgodnie z podstawową definicją, wskazaną w Ordynacji podatkowej, korzyść podatkowa to:

a) niepowstanie zobowiązania podatkowego, odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżenie jego wysokości,
b) powstanie lub zawyżenie straty podatkowej,
c) powstanie nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku, albo zawyżenie kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku,
d) brak obowiązku pobrania podatku przez płatnika, jeżeli wynika on z okoliczności wskazanych w lit. a.

Regulacje Ordynacji podatkowej dotyczące MDR opisują jednak dwie dodatkowe sytuacje, których wystąpienie powinniśmy rozumieć jako uzyskanie korzyści podatkowej:

a) podwyższenie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy,
b) niepowstanie obowiązku lub odsunięcie w czasie powstania obowiązku sporządzania i przekazywania informacji podatkowych, w tym informacji o schematach podatkowych.

W konsekwencji, weryfikując czy doszło do wystąpienia korzyści podatkowej powinniśmy wziąć pod uwagę zarówno podstawową definicję korzyści podatkowej, jak i definicję szczególną, dotyczącą schematów podatkowych. 

Jak sprawdzić, czy uzgodnienie spełnia kryterium głównej korzyści?

Weryfikując, czy spełnione zostało kryterium głównej korzyści, musimy rozważyć, czy wystąpiły trzy przesłanki:

1. Przesłanka wystąpienia korzyści podatkowej
   W pierwszej kolejności musimy zweryfikować, czy, w wyniku wdrożenia uzgodnienia, podatnik odnosi korzyść podatkową w rozumieniu wskazanym w definicji. Jeśli z wdrożeniem uzgodnienia nie wiąże się korzyść podatkowa, to przesłanka ta nie będzie spełniona. 
2. Przesłanka alternatywnej drogi postępowania
   Przesłanka ta będzie spełniona, jeśli na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów można przyjąć, że podmiot działający rozsądnie (i stosujący zgodne z prawem rozwiązania) nie ma – lub nie miał – alternatywnej, racjonalnej drogi postępowania, nawet jeżeli skutkiem postępowania jest osiągnięcie korzyści podatkowej. 
3. Przesłanka wskazująca, że korzyść podatkowa była główną lub jedną z głównych korzyści
   Korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, jeśli stanowi istotną (lub determinującą) przesłankę skłaniającą do decyzji o wdrożeniu uzgodnienia, a nie jest jedynie pobocznym lub nieoczekiwanym skutkiem uzgodnienia. Kryterium głównej korzyści będzie więc, co do zasady, spełnione w przypadku, w którym uzgodnienie nie zostałoby wdrożone, gdyby nie oczekiwana korzyść podatkowa. 

Co istotne, aby kryterium głównej korzyści zostało uznane za spełnione, wszystkie powyższe przesłanki muszą być spełnione łącznie. 

W związku z tym, jeśli uzgodnienie będzie posiadać przynajmniej jedną ogólną cechę rozpoznawczą, w celu ustalenia, czy stanowi ono schemat podatkowy, konieczna jest weryfikacja, czy spełnione zostało kryterium głównej korzyści.