Poland
Języki

Blog

Ważne zmiany w Ordynacji podatkowej od 1 stycznia 2019 roku (część 3)

19 grudnia 2018

Ważne zmiany w Ordynacji podatkowej od 1 stycznia 2019 roku (część 3)

Raportowanie schematów podatkowych

Głównym przejawem realizacji postulatu uszczelnienia systemu podatkowego jest wprowadzenie regulacji dotyczącej tzw. schematów podatkowych, nakładającej na przedsiębiorców obowiązek informowania Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) o schematach podatkowych (ang. „Mandatory Disclosure Rules” – MDR).

Celem wdrożenia MDR jest ułatwienie pozyskiwania przez organy podatkowe informacji o stosowanych przez podatnikach rozwiązaniach, które mogą skutkować osiągnięciem przez nich korzyści podatkowych. Rozległa regulacja dotycząca schematów podatkowych stanowi implementację Dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 roku (dalej: Dyrektywa MDR). W rzeczywistości wprowadzone zmiany są dużo dalej idące niż wymagałaby tego transpozycja Dyrektywy MDR. Dyrektywa dotyczy jedynie raportowania schematów transgranicznych, podczas gdy nowelizacja nakłada dodatkowy obowiązek raportowania schematów krajowych. Obowiązek będzie dotyczył transakcji transgranicznych wdrażanych po 25 czerwca 2018 oraz krajowych wprowadzanych po 1 listopada 2018 r.

Nowe przepisy określają definicję schematu podatkowego, krąg podmiotów zobligowanych do przekazywania informacji, zakres raportowania, zasady ochrony tajemnicy zawodowej oraz sankcje za niewypełnianie obowiązku przez podmioty obowiązane.

Zgodnie z definicją zawartą w nowelizacji schematem będzie uzgodnienie posiadające wskazane w przepisach cechy rozpoznawcze. Z kolei przez uzgodnienie należy rozumieć czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności, w tym czynność planowana lub zespół czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego. Tak szeroko zakrojona definicja otwiera przed Szefem KAS możliwość żądania przedstawienia informacji o schematach podatkowych w niezmiernie wielu transakcjach i w stosunku do szerokiego kręgu podatników.

DORADZTWO PODATKOWE
Skomplikowane przepisy podatkowe spędzają Ci sen z powiek? Skorzystaj z wiedzy ekspertów.
Dowiedz się więcej

Od 2019 roku zobowiązanym do raportowania będzie promotor - osoba, która opracowuje, oferuje, udostępnia, wdraża lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia (np. doradcy podatkowi, radcowie prawni) – oraz korzystający – podmiot, któremu udostępniane jest takie uzgodnienie. Trzecim podmiotem zobowiązanym będzie wspomagający, czyli osoba zaangażowana we wdrażanie uzgodnienia. Przez wspomagającego należy rozumieć np. dyrektora finansowego, księgowego lub innego pracownika zaangażowanego w procesy objęte wymogiem raportowania.

Obowiązek przekazania informacji powstanie dopiero wówczas, gdy spełniony zostanie przynajmniej jeden z poniższych warunków:

  • przychody lub koszty korzystającego albo wartość aktywów tego podmiotu w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalona na podstawie ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym lub w bieżącym roku obrotowym równowartość 10 mln euro,
  • udostępniane lub wdrażane uzgodnienie dotyczy rzeczy lub praw o wartości rynkowej przekraczającej równowartość 2,5 mln euro,
  • korzystający jest podmiotem powiązanym, o którym mowa w przepisach.

Należy podkreślić, że niewywiązanie się z obowiązków dotyczących raportowania będzie równoznaczne z odpowiedzialnością karnoskarbową.

Zmiany w zakresie interpretacji indywidualnych

Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów podatnik nie otrzyma interpretacji, jeżeli zawarte we wniosku pytanie będzie – zdaniem organu podatkowego - zmierzać do oceny uzasadnienia ekonomicznego danej czynności, która mogła:

  • być dokonana w celu osiągnięcia korzyści podatkowej w rozumieniu przepisów generalnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania,
  • być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem środków ograniczających korzyści z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (dalej: UPO),
  • stanowić nadużycie prawa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym, rozszerzono zakres możliwości odmowy wydania interpretacji o przesłankę środków ograniczających korzyści z UPO, co wskazuje na kontynuację prowadzonej przez MF polityki ograniczania wydawania interpretacji indywidualnych. Ale to nie wszystko. Po wejściu w życie omawianej regulacji zaistnieje możliwość automatycznego uchylenia wydanej niegdyś interpretacji, jeżeli Szef KAS uzna, że celem jej uzyskania było obejście prawa.

Co ważne, w wyżej wymienionych przypadkach nie zastosuje się przepisów o mocy ochronnej interpretacji indywidualnej, niezależnie od tego czy podatnik był wnioskodawcą i otrzymał interpretację indywidualną zgodnie z którą postępował, czy też jego zachowanie wynikało z zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Dodatkowo nowe przepisy umożliwią organom podatkowym odmowę udzielenia interpretacji indywidualnej, gdy wpłynie kilka wniosków opisujących stany faktyczne, które po połączeniu wykreują czynność, która jako całość, będzie miała na celu uniknięcie opodatkowania lub nadużycie prawa. Na postanowienia o odmowie wydania interpretacji indywidualnej będzie przysługiwać zażalenie.

Chcesz wiedzieć więcej o pozostałych zmianach? Zapoznaj się naszymi publikacjami ws. zmian w podatkach dochodowych:

Podsumowanie

Podsumowując, dokonane zmiany uszczelniają system podatkowy, przerzucając ciężar walki z agresywną optymalizacją podatkową na podatników (jak w przypadku raportowania schematów podatkowych) oraz zwiększając niepewność stosowania prawa podatkowego.

Polska jako jeden z nielicznych krajów, mogła pochwalić się sprawnym, tanim i przyjaznym dla podatnika systemem wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego, umożliwiając tym samym uzyskanie zabezpieczenia interesów podatników bazując na indywidualnych interpretacjach (również tych adresowanych do innych podatników). Sukcesywnie, małymi krokami dokonano szeregu zmian, przez co obecnie podatnik nie korzysta z żadnej ochrony i pewności postępowania. Utrata mocy wiążącej utrwalonej praktyki interpretacyjnej może skutkować zaś brakiem jednolitości działania organów podatkowych.

Naturalną konsekwencją wdrażanych zmian jest zwiększenie ryzyka podatkowego zawieranych transakcji gospodarczych (w kontekście zniesienia limitu dla zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania nawet tak zwykłych jak leasing i najem). Podatnik powinien każdorazowo zadbać o odpowiednie dokumenty potwierdzające cel gospodarczy oraz mieć na uwadze „aktualne” stanowisko organów podatkowych.

Analiza skutków podatkowych umowy dokonana jeszcze przed jej zawarciem może zapobiec ewentualnym sporom z organami oraz zmniejszyć ryzyko zastosowania stawek sankcyjnych podatku oraz odpowiedzialności karno-skarbowej.

CHCESZ WIEDZIEĆ WIĘCEJ?
Zapisz się do Newslettera RSM Poland, aby być na bieżąco w kwestiach prawa, finansów i podatków. Skorzystaj z wiedzy ekspertów już dzisiaj.
Zapisz się

W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Piotrem LISSEM:

e-mail: ekspert@rsmpoland.pl

tel. +48 61 8515 766

fax +48 61 8515 786

Newsletter