SLIM VAT 3 oraz implementacja przepisów dot. systemu CESOP. Jakie zmiany szykuje polskie Ministerstwo Finansów?

SLIM VAT 3 zawiera pakiet rozwiązań, które – jak zapowiada Ministerstwo Finansów – stanowią uproszczenia i dostarczają organom podatkowym narzędzi do zwalczania oszustw VAT. Obecnie projekt jest w fazie konsultacji społecznych. Równolegle procedowana jest ustawa implementująca przepisy dot. europejskiego centralnego elektronicznego systemu informacji o płatnościach (CESOP), do którego mają trafiać informacje na temat transakcji oraz o podatnikach. Włączenie systemu jest przewidywane na 2024 rok.

Co wprowadza SLIM VAT 3?

1. Zwiększenie limitu obrotów w przypadku małego podatnika VAT. Od 1 stycznia 2023 r. limit będzie podniesiony z 1,2 mln euro do 2 mln euro brutto. Takie podmioty mogą kwartalnie rozliczać podatek oraz korzystać z metody kasowej (obowiązek podatkowy powstaje w momencie otrzymania zapłaty). Przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzające funduszami powierniczymi i agenci w dalszym ciągu objęte będą limitem 45 tys. euro.
    
2. Zmiany w sankcjach VAT. Wymierzając dodatkowe zobowiązanie podatkowe, organy podatkowe będą musiały wziąć pod uwagę wiele czynników, w tym m.in. okoliczności powstania nieprawidłowości, kwotę uszczuplenia podatku. Ponadto sankcje będą miarkowane na trzech poziomach – do 15%, do 20% i do 30%. Z kolei najdotkliwsza sankcja – 100% - ma być stosowana jedynie, gdy działanie podatnika było związane z udowodnionym oszustwem lub świadomym udziałem w oszustwie. Nigdy automatycznie.
    
3. Doprecyzowanie, jaki kurs walutowy stosować przy korekcie faktury. Zarówno przy korekcie zmniejszającej (in minus), jak i przy korekcie zwiększającej (in plus) stosowany będzie zazwyczaj kurs z faktury pierwotnej. Inaczej będzie przy zbiorczych fakturach korygujących. Podatnik zastosuje wtedy jeden zbiorczy kurs do wszystkich korygowanych transakcji (średni kurs na ostatni dzień roboczy poprzedzający korektę). Zmiana ta zdecydowanie uprości dokonywanie opustów i obniżek cen.
    
4. Usunięcie wymogu posiadania faktury przy odliczeniu VAT z wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). Aktualnie, jeżeli polski nabywca nie otrzyma faktury w ciągu trzech miesięcy, musi zmniejszyć kwotę podatku naliczonego. Ustawodawca proponuje, aby faktura nie była formalnym warunkiem odliczenia podatku, przez co podatek naliczony i należny z tytułu WNT będą zawsze rozliczane w tym samym okresie rozliczeniowym.
    
5. Doprecyzowanie okresu, za który deklarowana jest WDT w przypadku, gdy podatnik otrzymuje dokumenty potwierdzające WDT po okresie 3 miesięcy. Projekt zakłada przyznanie podatnikowi prawa do wykazania/skorygowania WDT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, co uprości obowiązek korygowania tej transakcji. Aktualnie wykazanie lub skorygowanie WDT następuje w rozliczeniu za okres, w którym dokonano dostawy.
    
6. Krajowa Informacja Skarbowa zajmie się również wiążącymi informacjami akcyzowymi, taryfowymi i o pochodzeniu towarów. Wniosek o WIS będzie zwolniony z opłaty, rozszerzony zostanie krąg wnioskodawców. Co więcej treść WIS będzie wiążąca również dla adresatów. Zmianie będą podlegać również przepisy dot. obowiązywania, zmiany i wygaśnięcia WIS.
    
7. Proporcja i prewspółczynnik. Zmiany nastąpią też w rozliczeniach podmiotów dokonujących również sprzedaży zwolnionej z VAT. Podatnicy nie będą musieli ustalać z fiskusem proporcji lub prognozy prewspółczynnika, jeżeli mieli obroty niższe niż 30 tys. zł. Ponadto do 10 tys. zł wzrośnie kwota pozwalająca na uznanie, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100% (gdy proporcja przekracza 98%). Zmianie będą podlegać również korekty w przypadku różnic między prognozą wstępną a ostateczną.
    
8. Rachunek VAT – Split Payment (zmiany również w ustawie Prawo bankowe). Po pierwsze środki zgromadzone na rachunku VAT będzie można wykorzystywać na zapłatę kolejnych podatków, np. handlowego, cukrowego, tonażowego. Po drugie umożliwi się przelew środków VAT w ramach grupy VAT do jej przedstawiciela, aby rozliczać podatek w sposób skonsolidowany. Po trzecie wprowadzona zostanie dodatkowa możliwość uwolnienia się z odpowiedzialności solidarnej przez faktora. Po wejściu w życie ustawy w przypadku, gdy podatnik zmieni instytucję faktoringową, pierwsza będzie mogła przelać kwotę VAT bezpośrednio na rachunek nowej instytucji.
    
9. Rozszerzony zostanie zakres zwolnienia z VAT usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Mają z niego korzystać również fundusze inwestycyjne z siedzibą w innych państwach Unii Europejskiej.
    
10. Liberalizacja warunków szybszego zwrotu VAT (15 dni) dla podatników bezgotówkowych (posługujących się kasami fiskalnymi online lub wirtualnymi). Na stałe zmniejszy się okres badania spełnienia przez podatnika warunków możliwości korzystania z przyspieszonego trybu zwrotu. Wprowadzone mają być też dwuletnie preferencyjne warunki dla korzystania z przyspieszonych zwrotów. Będą one polegać na zmniejszeniu wymagań procentowych dla wartości sprzedaży rejestrowanych na kasie i bezgotówkowo. Dodatkowo zmienione będą przepisy proceduralne dotyczące szybkich zwrotów w zakresie terminów i odwołań od decyzji.
     
11. Potwierdzenie możliwości rezygnacji z obowiązku wystawienia faktury zaliczkowej i rozliczenie się za pomocą faktury końcowej, jeżeli obowiązek podatkowy zaliczki oraz dostawy/świadczenia usług powstaje w tym samym okresie rozliczeniowym.
     
12. Wprowadzenie możliwości rezygnacji z obowiązku drukowania dokumentów z kas fiskalnych (raportów i dokumentów niefiskalnych) wystawianych przy stosowaniu kas rejestrujących online. Podatnik będzie mógł przechowywać te ewidencje elektronicznie.
     
13. Doprecyzowanie zasad dokonywania korekt podatku należnego od dostawy towarów dokonanej dla podróżnego. Jeżeli sprzedawca dokona zwrotu podatku w gotówce, co zostanie potwierdzone podpisem podróżnego po upływie terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy podatnik będzie mógł dokonać korekty w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał ten dokument (nie później niż przed upływem 10 miesięcy).
     
14. OSS, IOSS i MOSS. wprowadzenie przepisów stanowiących podstawę do określenia wzorów elektronicznych deklaracji korygujących, które będą składane poza systemem OSS, MOSS i IOSS (w przypadku upływu 3 lat po złożeniu deklaracji lub zaprzestania korzystania z procedur albo zmiany państwa identyfikacji) bezpośrednio w kraju konsumpcji.
    Ta zmiana wpłynie również na ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – po nowelizacji organy będą mogły dochodzić podatku VAT rozliczanych w pozasystemowych korektach. Wprowadzona zostanie zasada przeliczania należności pieniężnej wynikającej z korekty deklaracji na walutę polską (w złotych).

Jak rozporządzenie CESOP wpłynie na przepisy?

Rozporządzenie CESOP to przede wszystkim nowe obowiązki ewidencyjne dla dostawców usług płatniczych. Powstanie obowiązek prowadzenia kwartalnej ewidencji odbiorców płatności i płatności transgranicznych. Informacje te mają być przesyłane do administracji skarbowej, a następnie państwa będą gromadzić dane w CESOP. Dostawcami usług płatniczych są m.in.: instytucje kredytowe, pieniądza elektronicznego, świadczące żyro pocztowe, płatnicze. Obowiązki dotyczą tylko podmiotów z UE. Zobowiązany dostawca będzie musiał weryfikować czy odbiorca płatności jest konsumentem czy nie oraz określać lokalizację płatników i odbiorców, a nowe przepisy zawierają definicje oraz sposoby określania powyższych danych.

W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem, Przemysławem POWIERZĄ:

e-mail: ekspert@rsmpoland.pl

tel. +48 61 8515 766

fax +48 61 8515 786