Zwrot PCC od aportu do spółek osobowych
W poniższym Tax Alercie chcielibyśmy przybliżyć Państwu tematykę związaną z możliwością ubiegania się o zwrot niesłusznie pobranego podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC) w przypadku zawarcia umowy spółki bądź dokonania jej zmiany, jeżeli wiązało się to także z wniesieniem wkładu niepieniężnego. Korzystny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lutego 2014 roku (sygn. II FSK 637/12) potwierdził, iż nie zawsze tego rodzaju czynności cywilnoprawne podlegają opodatkowaniu PCC. W takim przypadku możliwe jest złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty i odzyskanie zapłaconego uprzednio podatku.
Umowa spółki nie zawsze opodatkowana PCC
Co do zasady umowy spółki oraz ich zmiany, które powodują zwiększenie majątku spółki osobowej, podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie natomiast z art. 2 pkt. 4 Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: UPCC), jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, bądź z niego zwolniona, czynność ta nie podlegają opodatkowaniu. Obecnie obowiązująca UPCC bezpośrednio wskazuje, iż przepis ten nie ma zastosowania do umów spółek i ich zmian. Natomiast po-przednie brzmienie UPCC obowiązujące jeszcze przed 22 kwietnia 2010 roku odnosiło się jedynie do tych umów spółek, dla których przynajmniej jedna ze stron czynności była zwolniona z podatku od towarów i usług. W takim przypadku, jeżeli podmiot gospodarczy zawarł umowę spółki, która podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czynność ta nie była objęta podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Zwrot niesłusznie pobranego PCC od aportu do spółki osobowej
Jeden z ostatnich wyroków NSA z dnia 19 lutego 2014 roku (sygn. II FSK 637/12) dotyczył wskazanych powyżej przepisów UPCC obowiązujących do 21 kwietnia 2010 roku. W związku z założeniem spółki cywilnej Wspólniczka wniosła aportem do spółki udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości. Czynność ta podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc wyłączona była spod opodatkowania PCC. Niesłusznie jednak pobrany został podatek od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym Wspólniczka wniosła do Naczelnika Urzędu Skarbowego wniosek o stwierdzenie nadpłaty, który jednak został rozpatrzony negatywnie. W motywach decyzji wyjaśniono, że za-warcie umowy spółki i wniesienie aportu są dwiema odrębnymi czynnościami, których nie można z sobą utożsamiać, ponieważ aport ma charakter wtórny względem umowy spółki. Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega zatem umowa spółki, a nie jej przedmiot, czyli wniesienie aportu. Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Sprawa trafiła do sądu, gdzie WSA także podzielił zdanie organu podatkowego, potwierdzając, iż mamy w tym przypadku do czynienia z dwiema odrębnymi czynnościami, ponieważ umowa spółki dochodzi do skutku przez samo złożenie oświadczeń woli. Czynność wniesienia wkładu niepieniężnego stanowi natomiast konsekwencję zawarcia umowy spółki, a wniesienie aportu jest wyłącznie czynnością techniczną, polegającą na fizycznym przekazaniu przedmiotu aportu spółce. Dopiero NSA rozwiał wszelkie wątpliwości i podzielił pogląd Wspólniczki, iż na gruncie UPCC wniesienie wkładu równoważne jest ze zmianą umowy spółki. Tym samym nie ma podstaw do rozdzielenia czynności umowy spółki i wniesienia wkładu. Sąd potwierdził, iż w przedstawionej sprawie wniosek o stwierdzenie nadpłaty PCC był zasadny, ponieważ aport podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wskutek tego zawarcie umowy spółki było zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych.
Wniosek o stwierdzenie nadpłaty
Jeżeli zawiązali Państwo spółkę osobową, bądź w trakcie jej istnienia dokonali Państwowo aportu, który podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a notariusz jako płatnik niesłusznie pobrał PCC, ciągle możliwe jest ubiega-nie się o zwrot nadpłaconego podatku. Termin na złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po terminie przedawnienia zobowiązania podatkowego, a więc po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności PCC. W tej sytuacji nadal możecie Państwo ubiegać się o zwrot PCC od wkładów wniesionych w okresie od 1 stycznia 2009 roku do 21 kwietnia 2010 roku. Wskazany przez nas wyrok NSA dodatkowo potwierdza, iż takie działanie jest zgodne z obowiązującymi w tamtym czasie przepisami UPCC.
Zatem warto jest sprawdzić, czy właśnie we wskazanym okresie nie zawiązywali Państwo spółki osobowej bądź nie dokonywali zmian jej umowy, wnosząc jednocześnie wkład niepieniężny podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W takiej sytuacji możliwe jest uzyskanie zwrotu zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych.
W przypadku dodatkowych pytań lub potrzeby przedyskutowania wpływu powyższych informacji na Państwa działalność biznesową zachęcamy do kontaktu.
Zespół RSM Poland
W celu uzyskania szczegółowych informacji prosimy o kontakt z naszym ekspertem Piotrem Lissem:
e-mail: ekspert@rsmpoland.pl
tel. +48 61 8515 766
fax +48 61 8515 786
