Nowy sposób przekazywania informacji podatkowych – koncepcja jednolitego pliku kontrolnego od 1 lipca 2016 roku
Dnia 5 października 2015 roku Prezydent podpisał ustawę z dnia 10 września 2015 roku o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649). Ustawa ta wdraża w życie koncepcję tzw. jednolitego pliku kontrolnego (dalej: „JPK”) - ideę opracowaną przez OECD, która nakłada na podatników, prowadzących księgi podatkowe przy wykorzystaniu programów komputerowych, obowiązek przedkładania tychże ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych w postaci plików o formacie strukturalnym. Dzięki takiemu formatowi w sposób automatyczny, z wykorzystaniem odpowiednich algorytmów informatycznych organy podatkowe będą mogły wyodrębnić niezbędne dane merytoryczne i dokonać ich weryfikacji.
Obowiązek przekazywania danych w określonym formacie strukturalnym przewiduje dodany do Ordynacji podatkowej art. 193a. Zgodnie z nim, organ podatkowy będzie miał prawo żądać przekazania części lub całości ksiąg rachunkowych lub dowodów księgowych w postaci elektronicznej według określonych struktur logicznych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych. Projekty struktur logicznych, o których mowa, opublikowano w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów w dniu 23 grudnia 2015 r.: https://www.mf.gov.pl/kontrola-skarbowa/dzialalnosc/jednolity-plik-kontrolny. Uwagi do nich składać można do 26 stycznia 2016 r. na adres poczty elektronicznej: jpk@mf.gov.pl. Ostateczny ich kształt, uwzględniający przedmiotowe uwagi, zostanie przedstawiony w rozporządzeniu Ministra Finansów, które ukaże się najprawdopodobniej dopiero w marcu/kwietniu 2016 roku. Przedstawione w nim zostaną szczegóły techniczne odnoszące się do sposobu przesyłania ksiąg podatkowych lub dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz wskazane zostaną rodzaje informatycznych nośników danych, na których takie księgi lub dowody będą mogły być zapisane.
Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy JPK powinien mieć zastosowanie:
- w postępowaniu podatkowym;
- w kontroli podatkowej;
- w zakresie czynności sprawdzających, w tym w zakresie czynności sprawdzających u kontrahenta podatnika – jeżeli kontrahent podatnika prowadzi księgi podatkowe przy użyciu programów informatycznych.
Analizowana zmiana wchodzi w życie od 01 lipca 2016 roku i od tej daty obejmować będzie dużych przedsiębiorców w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W myśl bowiem przepisów przejściowych, mali i średni przedsiębiorcy w okresie od 01 lipca 2016 roku do 30 czerwca 2018 roku nie będą mieli obowiązku przekazywania danych według tego standardu, jednakże będą mogli czynić to fakultatywnie Zatem dopiero od 01 lipca 2018 roku ta kategoria podatników zobowiązana będzie do przekazywania organowi podatkowemu danych w postaci JPK. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że ustawodawca określając przepisy przejściowe odraczające w czasie moment przymusowego tworzenia JPK na żądanie organów podatkowych, nie odniósł się w żaden sposób do kategorii mikroprzedsiębiorców. Przyjmując jednak założenie o racjonalności prawodawcy, należałoby wnioskować, iż wskazany okres przejściowy odnosić się będzie także do nich. Miejmy nadzieję, że ta wątpliwa kwestia zostanie rozstrzygnięta przed wejściem w życie nowych regulacji.
Wprowadzenie tego rodzaju ujednolicenia raportowania danych do organów podatkowych spowoduje znaczne zautomatyzowanie kontroli podatkowych, co powinno skrócić okres trwania samej kontroli oraz zwiększyć ich efektywność. Udostępnienie danych w postaci elektronicznej powinno również zaoszczędzić podatnikom czasu oraz ograniczyć ponoszone przez nich koszty administracyjne związane z przekazywaniem dokumentów do urzędów skarbowych. Z drugiej jednak strony należy zwrócić uwagę, że to podatnik będzie musiał dysponować oprogramowaniem umożliwiającym przekazywanie danych w pożądanym formacie – co może wiązać się z dodatkowymi kosztami związanymi z jego nabyciem lub z rozszerzeniem funkcjonalności dotychczas wykorzystywanego. Z uwagi na to należałoby już teraz dokonać swoistego audytu stosowanego systemu finansowo-księgowego oraz szerzej także systemu informatycznego, tak by dostosować je do nowych regulacji, z uwzględnieniem dodatkowo ryzyka jakie wiąże się z przekazywaniem danych w formie elektronicznej. W przypadku niewdrożenia zmian na czas, należy liczyć się z ewentualną odpowiedzialnością karno-skarbową przewidzianą za utrudnianie kontroli podatkowej.
W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Tomaszem BEGEREM:
e-mail: ekspert@rsmpoland.pl
tel. +48 61 8515 766
fax +48 61 8515 786
