Przerwa w transporcie uniemożliwia zastosowanie stawki 0% podatku VAT, jak wynika z najnowszego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA) z 10 lutego 2017 r. (sygn. akt I FSK 628/15).
Coraz częściej przy realizacji eksportu poza terytorium Unii Europejskiej firmy decydują się na przerwę w transporcie towarów w innym kraju wspólnoty. Przyczyną takiej przerwy zazwyczaj są powody techniczne, a czasami ulepszenie danego towaru. Przykładem może być oczekiwanie na przybycie kolejnych części danej konstrukcji i w związku z tym czasowe składowanie towarów w magazynie na terenie innego państwa członkowskiego. Ponadto, często okazuje się, że towar w trakcie podróży zmienia środek transportu z kołowego na kolejowy lub z morskiego na lotniczy i oczekuje w magazynie na terytorium innego kraju Unii Europejskiej.
Niestety, powyżej wymienione przerwy wiążą się z ryzykiem na gruncie podatku VAT. Organy podatkowe uważają, że przerwa w transporcie powoduje utratę preferencyjnej stawki 0% VAT. Wcześniej wspomniany wyrok NSA dotyczył Spółki, która otrzymała zamówienie od norweskiego przedsiębiorcy na dostawę prętów do Norwegii. Dostawa najpierw trafiała na Litwę, gdzie towar był jeszcze przetwarzany poprzez łączenie prętów. Problem wynikał z tego, czy w takiej sytuacji dostawa rozpoczęta na terytorium Polski będzie eksportem.
Definicja eksportu została zawarta w art. 2 pkt 8 Ustawy o VAT. Według tego przepisu przez eksport towarów rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub przetransportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez: a) dostawcę lub na jego rzecz, lub b) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem niektórych kategorii towarów. Warunkiem jest, aby wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej był potwierdzony przez właściwy organ określony w przepisach celnych.
Powołując się między innymi na powyższe przepisy, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał niekorzystną dla podatnika interpretację indywidualną. Organ stwierdził, że na Litwie doszło do przerwania transportu z Polski poza Unię Europejską. Na potwierdzenie przywołał uchwałę NSA z 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt I FPS 3/12). Wynikało z niej, że wywóz towarów z kraju poza obszar Unii Europejskiej powinien nastąpić w ramach transportu (wysyłki) o nieprzerwanym charakterze. W sytuacji, gdy transport towaru z Polski zostanie przerwany na terytorium innego kraju członkowskiego i ponownie podjęty z tego kraju, to taki wywóz nie będzie eksportem i nie ma możliwości zastosowania stawki 0% VAT dla eksportu.
Naczelny Sąd Administracyjny w przytoczonym wyroku, także podzielił wykładnię przepisów wyrażonych w uchwale NSA i oddalił skargę Spółki.
Z pewnością wykształcona linia orzecznicza nie jest korzystna dla podatników. Najnowszy wyrok NSA to potwierdza. Zasadnicze wątpliwości może budzić fakt przerwania transportu z przyczyn niezależnych od podatników eksportujących swoje towary (np. awaria środka transportu). Praktyka organów podatkowych, za którą stoi niekorzystne orzecznictwo sądów administracyjnych, może powodować, iż w sytuacjach wątpliwych fiskus będzie skutecznie kwestionował preferencyjną stawkę 0% podatku VAT.
W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Piotrem LISSEM:
e-mail: ekspert@rsmpoland.pl
tel. +48 61 8515 766
fax +48 61 8515 786
