Na gruncie nowych przepisów o cenach transferowych, które wejdą w życie już od stycznia 2017 r., dla określenia obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych należy zsumować wartość wszystkich transakcji dokonanych z jednym podmiotem powiązanym. Nie można ich pogrupować w ramach jednego rodzaju, ponieważ metodę tę można zastosować tylko w odniesieniu do „innych zdarzeń”. Tak wynika z interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 15 lipca 2016 r., o znaku IBPB-1-2/4510-430/16/JW.
Tak jak informowaliśmy Państwa już niejednokrotnie, od 1 stycznia 2017 r. wejdą w życie nowe regulacje dotyczące cen transferowych. Zmianie ulegnie m.in. sposób ustalania obowiązku dokumentowania transakcji przeprowadzanych z podmiotami powiązanymi. Obowiązek sporządzenia dokumentacji będą miały podmioty, których przychody lub koszty, wynikające z ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość w polskich złotych kwoty 2 mln euro. Ponadto, oprócz wprowadzenia kryterium przychodowego (kosztowego), zmieni się również wysokość progów transakcyjnych. Dotychczas dla poszczególnych rodzajów transakcji poziom progów miał charakter stały, co oznaczało, że nie był uzależniony od osiągniętych przez podatnika w danym roku przychodów (poniesionych kosztów). Od początku roku natomiast obowiązkiem dokumentacyjnym objęte będą transakcje (lub inne zdarzenia ujęte w księgach rachunkowych) o charakterze istotnym dla prowadzonej przez podatnika działalności. Pojęcie istotności wyjaśnione zostało w nowododanym do art. 9a ustępie 1d ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 851 tj. z późn. zm., dalej: „UPDOP”), zgodnie z którym za transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których łączna wartość przekracza w roku podatkowym równowartość 50 000 euro. Już na wstępie można zauważyć, że przepis ten nie wskazuje jednoznacznie, w jaki sposób odbywać ma się określenie wartości poszczególnych transakcji celem określenia, które z nich podlegać będą pod obowiązek dokumentacyjny.
Z wnioskiem o interpretację nowych przepisów zwróciła się spółka będąca częścią grupy kapitałowej, szacująca, że osiągnięte przez nią przychody w roku 2016 przekroczą wartość 2 mln euro. Spółka dokonywać będzie transakcji z podmiotami powiązanymi, polegającymi m.in. na nabywaniu środków trwałych, nabywaniu usług informatycznych, świadczeniu usług dzierżawy nieruchomości itd. Pytanie spółki sprowadzało się natomiast do tego, czy dla potrzeb oceny istotności wpływu transakcji lub innych zdarzeń na wysokość dochodu obowiązana jest ona zsumować wartość wszystkich transakcji lub innych zdarzeń dokonywanych z jednym podmiotem powiązanym. Jej zdaniem klasyfikowanie transakcji lub innych zdarzeń do „tego samego rodzaju” każdorazowo powinno być poprzedzone ich indywidualną oceną dokonywaną na podstawie kryteriów obiektywnych oraz z uwzględnieniem specyfiki prowadzonej działalności. W tym celu oceniany powinien być charakter danej transakcji (innego zdarzenia), a także pełnione funkcje, angażowane aktywa, ponoszone ryzyka i koszty każdej ze stron uczestniczącej w transakcji oraz mechanizm kalkulacji zastosowanej ceny. Na tej podstawie spółka stwierdziła, że wymienione przez nią transakcje nie mogą zostać uznane za transakcje jednego rodzaju w rozumieniu przepisów art. 9a ust. 1d UPDOP, wobec czego celem ustalenia istniejącego obowiązku dokumentacyjnego ich wartości nie będą podlegać zsumowaniu.
Ze stanowiskiem wnioskodawcy nie zgodził się jednak organ podatkowy, który wyjaśnił, że w świetle nowych regulacji nie należy grupować transakcji według kryterium jednego rodzaju, ponieważ jest to możliwe tylko w odniesieniu do „innych zdarzeń”. W uzasadnieniu powołał się na zastosowanie w przedmiotowych przepisach alternatywy oraz na interpretację treści art. 9a ust. 1 pkt 1 UPDOP w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. Ustawodawca osobno wyszczególnia w nim bowiem transakcje i inne zdarzenia, co w opinii organu wskazuje na różne potraktowanie tych operacji pod kątem ich grupowania.
Omawiana interpretacja jest niewątpliwie niekorzystna dla podatników, którym to z nowym rokiem przybędzie najwyraźniej obowiązków administracyjnych. Zdaniem bowiem organu podatkowego w świetle nowych przepisów celem określenia obowiązku dokumentacyjnego podatnik zobowiązany będzie do zsumowania wszystkich realizowanych z danym podmiotem powiązanym transakcji, bez podziału chociażby na transakcje towarowe i niematerialne, czy też zakupowe i sprzedażowe, tak jak miało to miejsce dotychczas. W konsekwencji obowiązkiem dokumentowania objęte zostaną także transakcje mało istotne, a chyba nie takie założenie przyświecało ustawodawcy. To na razie pierwsza interpretacja indywidualna dotycząca nowych regulacji. Należy spodziewać się kolejnych, bo przepisy są sformułowane w dość nieprecyzyjny sposób i pozwalają na dużą dozę swobodnej interpretacji. Pozostaje mieć nadzieję, że kolejne interpretacje będą niosły bardziej pozytywne skutki dla podatników, niż opisana w niniejszym Tax Alercie.
W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Tomaszem BEGEREM:
e-mail: ekspert@rsmpoland.pl
tel. +48 61 8515 766
fax +48 61 8515 786
